"H Γοητεία του Σκαντζόχοιρου", την Πέμπτη, στις 8.15 μ.μ., στο ΤΥΠΕΤ, από το Cine-Δράση.
Ταινία τρυφερή, γλυκιά και ελπιδοφόρα που κερδίζει
το θεατή σκηνή με τη σκηνή. Ένα φιλμ που
απευθύνεται σε κάθε ανθρώπινο πλάσμα, νεαρό ή ηλικιωμένο, άνδρα ή γυναίκα, μεταφέροντας
μήνυμα συντροφικότητας και αισιοδοξίας.
Στον απροσπέλαστο αγκαθωτό σκαντζόχοιρο του τίτλου, ο καθένας μας αναγνωρίζει
όχι μόνον τις δύο απρόσιτες πρωταγωνίστριες, αλλά και τον ίδιο του τον εαυτό,
αυτόν που, από φόβο, περιχαρακώνει πίσω
από τα αγκάθια της εξωτερικής εικόνας, και αρνείται να επιτρέψει
στους άλλους να γνωρίσουν σε
βάθος.
Η
11χρονη Παλομά διαθέτει υπερβολική ωριμότητα και εξοργιστική αυτοπεποίθηση για την ηλικία της,
είναι χαριτωμένα ευφυής με πλήρη επίγνωση της
ευφυΐας της και ζει σε μια
«καρικατούρα» οικογένειας σε ένα
μεγαλοαστικό προάστιο του Παρισιού. Με
την απολυτότητα της ηλικίας της έχει
αποφασίσει, για να μην καταλήξει δυστυχής και περιορισμένη «σαν χρυσόψαρο στη
γυάλα» όπως η αδελφή της, να αυτοκτονήσει
στα δωδέκατα γενέθλια της δίνοντας έτσι μια μόνιμη λύση στα
προβλήματα της. Στις 165 μέρες που της
απομένουν κυκλοφορεί με μια κάμερα στο χέρι και κινηματογραφεί όλα όσα
συμβαίνουν γύρω της που δικαιολογούν, επιβεβαιώνουν και κάνουν αμετάκλητη την
απόφασή της. Παραπονιέται και χλευάζει τα κοινότοπα και ασήμαντα γεγονότα της
καθημερινότητάς της, την μητέρα της που
περιποιείται και μιλάει με τα φυτά, τον πατέρα της που είναι έξαλλος με τη δουλειά του και την
φαντασμένη αλλά ευαίσθητη αδελφή της.
Στην αριστοκρατική Αρ Νουβό
πολυκατοικία που μένει, δουλεύει θυρωρός η μοναχική και απρόσιτη Ρενέ Μισέλ. Είναι απότομη και απόμακρη, αφοσιωμένη στη
δουλειά της, δεν έχει φίλους, αποφεύγει τις συναναστροφές με του ενοίκους της
πολυκατοικίας, η ίδια θεωρεί ότι είναι γριά και άσχημη, ντύνεται άκομψα και
γενικά δείχνει παραιτημένη. Η Ρενέ Μισέλ
είναι ο σκαντζόχοιρος της ιστορίας,
δείχνει στους άλλους τα σκληρά εξωτερικά αγκάθια της για να κρατάει απροσπέλαστες την ζεστασιά και τη
γλυκύτητα του εσωτερικού της κόσμου. Λίγο
η επίγνωση της ταξικής της θέσης, λίγο ο
φόβος να πληγωθεί, όταν τελειώνει τη δουλειά της την οδηγούν σε ένα μικρό δωμάτιο στο
διαμέρισμά της όπου με συντροφιά τη γάτα και τα αγαπημένα της βιβλία, αφήνει
ελεύθερη την φαντασία της να καλπάζει.
Όταν στην πολυκατοικία θα
μετακομίσει ένας νέος ένοικος, ο γοητευτικός και μυστηριώδης Ιάπωνας Κακούρο Όζου, οι ζωές των δύο
γυναικών, θα διασταυρωθούν αναπάντεχα. Δεν ξέρουν τίποτε για την ιστορία του
Όζου. Είναι γύρω στα 60, χήρος, καλοντυμένος, ήσυχος, με γκρίζα μαλλιά και
νεανική μορφή. Κάποια στιγμή κρυφακούει τη Μισέλ που σιγοψιθυρίζει: «οι
ευτυχισμένες οικογένειες είναι όλες ίδιες». Αναγνωρίζει σε αυτά διάσημα λόγια
ενός μυθιστορήματος, αντιλαμβάνεται ότι η Μισέλ
κρύβει πίσω από το εξωτερικό της
περίβλημα μια άλλη πιο ευαίσθητη και ψαγμένη προσωπικότητα και ανταπαντά με μια
φράση από τον Τολστόι: «Και κάθε δυστυχισμένη οικογένεια
είναι δυστυχισμένη με τον τρόπο της», δημιουργώντας το πρώτο ρήγμα στο αγκαθωτό
προσωπείο της θυρωρού. Έτσι κάπως ξεκινάει μια όμορφη φιλία. Ο Όζου, που η
Παλομά παρομοιάζει με «ελεύθερη γάτα», είναι το μοναδικό άτομο, εδώ και πολλά
χρόνια, που με τη βοήθεια της μικρής, θα αναδείξει τη
γοητεία του σκαντζόχοιρου. Θα ξεκλειδώσει
την καρδιά της μοναχικής θυρωρού και παράλληλα θα κάμψει τις απολυτότητες της
Παλομά και θα την βοηθήσει να αντικρίζει τη ζωή με μεγαλύτερη αισιοδοξία. Η
ήσυχη και ευγενική συμπεριφορά του Όζου,
η θυμοσοφία του μεταμορφώνουν το νεαρό κορίτσι που αρχίζει να
βλέπει με περισσότερο σεβασμό στο δικό του εσωτερικό κόσμο, να ζει τη μαγεία
των απρόβλεπτων συναντήσεων, να συνυπάρχει με διαφορετικούς χαρακτήρες και να
δείχνει περισσότερη κατανόηση στις αδυναμίες των άλλων.
Το έργο βασίστηκε σε ένα γαλλικό
μπεστ σέλερ μυθιστόρημα, το
πολυδιαβασμένο «The elegance of
the hedgehog» («Η κομψότητα του σκαντζόχοιρου») της Muriel Barbery, που
κυκλοφορεί στην Ελλάδα από τις εκδόσεις «Σύγχρονοι Ορίζοντες». Η σκηνοθέτης Mona Achache, στην πρώτη της μεγάλου μήκους
ταινία, διασκευάζει ελεύθερα το μυθιστορικό υλικό και παραδίδει στο κοινό μια τρυφερή και ανθρώπινη ταινία που χαλαρώνει
και συγκινεί το θεατή. Αξιοποιώντας ένα αξιοζήλευτο πρωταγωνιστικό τρίο, από
την εξαίρετη και απόλυτα ταιριαστή στον
ρόλο Josiane Balasko, (που στο Cine-Δράση
θαυμάσαμε στην κωμωδία «Για όλα φταίει το γκαζόν»), τον ήρεμο Togo Igawa και την εκπληκτική 12χρονη Garance Le Guillermic που με την εκφραστικότητα και την
ερμηνευτική ωριμότητά της είναι η
αποκάλυψη της ταινίας, δημιουργεί στέρεους και αξιαγάπητους χαρακτήρες που ξεδιπλώνουν
αβίαστα την πλοκή. Αν και το μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας διαδραματίζεται στο εσωτερικό της πολυκατοικίας, έχει δοθεί
ιδιαίτερη προσοχή στο εξωτερικό ντεκόρ, έτσι που σε συνδυασμό με τις πολλές κινηματογραφικές
και λογοτεχνικές αναφορές του σεναρίου δημιουργείται μια νοσταλγική, σχεδόν
παραμυθένια ατμόσφαιρα. Οι μουσικές συνθέσεις που ακούγονται στην
ταινία ανήκουν στον Λιβανέζο Gabriel Yared, ο οποίος έχει γράψει, μεταξύ
άλλων, τη μουσική για τις ταινίες «Ο Άγγλος Ασθενής» (για την οποία και
βραβεύτηκε με Όσκαρ), «Ο Ταλαντούχος Κύριος Ριπλέι», «Οι Ζωές των Άλλων» κοκ.
Το φιλμ είχε 13 υποψηφιότητες και
κέρδισε 9 Βραβεία σε φεστιβάλ σε όλο τον κόσμο
Γαλλία- Ιταλία, 2009. Διάρκεια: 100΄. Σενάριο: Mona Achache, Muriel Barbery (μυθιστόρημα). Σκηνοθεσία: Mona
Achache. Πρωταγωνιστούν: Josiane Balasko, Garance Le Guillermic, Togo Igawa,
Anne Brochet, Ariane Ascaride. Φωτογραφία:
Patrick
Blossier.
Και όπως πάντα κάθε Δευτέρα και
Τετάρτη 8:00μμ, Πίνδου 30 και Μαραθώνος παίζουμε Scrabble και συζητάμε για τον Κινηματογράφο.
